2025-06-12 3443 جار خوێنراوەتەوە

هۆكارى هێرشنەكردنە سەر ئێران لەلایەن ئەمریكاوە ئاشكرادەبێت

 

سەرەڕای پەرەسەندنی ناكۆكییەكانى نێوان ئەمریكا و ئێران لەلایەك و بەرزبونەوەی گرژییەکانی ناوچەکە لەلایەكى ترەوە، بەڵام هێشتا ئەمریکا هێرشی سەربازیی ڕاستەوخۆی بۆ سەر ئێران دەستپێنەکردوە.

هاوكات، سەرەڕای هەڕەشەی بەردەوامی "بژاردەیەکی سەربازیی"، بەڵام واقیعی سیاسەتی ئەمریکا ئاماژەیە بۆ وریایییەکی زۆر لە دەوری ئەم بڕیارە ستراتیژییە.

خەلیفە ئەلتەمیمی مامۆستای زانستە سیاسییەکان لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ ماڵپەڕى بەغداد ئەلیەوم، چوار هۆکاری سەرەکی ئاشکرا دەکات کە ڕێگرن لەوەى ڕوبەڕوبونەوەی ڕاستەوخۆ لەنێوان ئێران و ئەمریكادا روبدات، ئەلتەمیمی جەخت لەوەدەکاتەوە کە هەر شەڕێک "پڕ لە مەترسیی" دەبێت، نەک تەنها لە ڕوی جوگرافییەوە، بەڵکو لەسەر ئاستی هاوسەنگیی نێودەوڵەتی و ئابوری جیهانیش گرفت و قەیران دروستدەكات.

 کەناڵەکانی دانوستان پێشینەى كارى ئەمریكایە

 ئەلتەمیمی ئاماژە بەوەدەکات کە واشنتۆن خۆی لەم دواییانەدا هەوڵى کردنەوەی کەناڵە ناڕاستەوخۆکانى لەگەڵ حكومەتى تاران داوە، لە ڕێگەی پێنج پایتەختی ناوچەکەوە کە زۆربەیان عەرەبین، لە هەوڵدا بوە بۆ دۆزینەوەی ڕێگە چارەیەكى دانوستانی ڕانەگەیەندراو بۆ چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەكان، دیارترینیان بەرنامەی ئەتۆمی ئێران بو.

ئەم هەنگاوە ئەوە پشتڕاست دەکاتەوە کە ئەمریکا سەرەڕای پەرەسەندنی قسە و باسەکان، پێی باشترە لە ڕێگەی دیالۆگی ناڕاستەوخۆ قەیرانەکە کۆنتڕۆڵ بکات، ئەمەش نەخشێکی کۆنی دیپلۆماسی نەرم دوبارە دەکاتەوە؛ کە هاوسەنگی لە نێوان هەڕەشەكردن بە كوتەك و پشت بەستن بە نێوەندگیریى رەنگدەداتەوە.

 مەترسیى یەكەم: جبەخانەی هایپەرسۆنیکی ئێران.. چەكى رەتدانەوە كە تاقینەکراوەتەوە

لە دیارترین هۆکارەکانی هێشتنەوەی واشنتۆن لە ئامادەباشیدا، هۆشیاریی ئیدارەی ئەمریکایە،  تەنانەت لە سەردەمی ترەمپیشدا؛کە ئێران ئامانجێکی ئاسان نییە. جبەخانەی موشەکی هایپەرسۆنیکی و توانا سەربازییە ڕانەگەیەندراوەکانی ئێران، هەر لێدانێکی سنوردار دەکاتە پێشەکییەک بۆ تەقینەوەیەکی تەواو لە ناوچەكەدا.

 مەترسی دوەم: کەنداو لە ژێر هەڕەشەدایە.. نەوتی جیهان لە لێواری گڕکانێکدا

هەر جۆرە هێرشێکی سەربازی بۆ سەر ئێران کاردانەوەی دەستبەجێی لەسەر بازاڕەکانی نەوت دەبێت، نەک تەنها لەبەرئەوەی ئێران بەسەر کەنداوی عەرەبی دا دەڕوانێت، بەڵکو لەبەرئەوەی جوگرافیای ململانێکان لەنزیك گرنگترین ڕێگاکانی کەشتیوانی و هەناردەکردنی وزەی جیهان دەبێت، لەبەرئەوە ڕاگرتن یان تەنانەت هەڕەشەکردن لە هاتوچۆی کەشتیوانی دەبێتە هۆی بازدانی شێتانە لە نرخی نەوتدا و ئیدارەی ئەمریکا لە ناوخۆدا شەرمەزار دەکات و زیان بە بەرژەوەندییە ئابورییەکانی هاوپەیمانەکانی دەگەیەنێت، بەم شێوەیە نەوت دەبێتە - جارێکی تر- چەکێکی بێدەنگ کە ڕێگریی لە شەڕ دەکات، نەک ئاگری شەڕەكە بخاتەوە.

 مەترسی سێیەم: بنکەکانی ئەمریکا لە ناوچەكەدا لەبەردەم ئاگرباران دا دەبن

زیاتر لە 30 بنکەی ئەمەریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەبنە ئامانجی ڕاستەوخۆی هەر وەڵامدانەوەیەکی ئێران، بەمەش هێرشی سەربازی تێچوی زۆری دەوێت و نادیارە. ئەم هەنگاوە پێمان دەڵێت: ڕوبەڕوبونەوەکە نەک هەر جوگرافیایە، بەڵکو دەتوانێت درێژببێتەوە بۆ هەمو خاڵێک کە بونی ئەمریکای تێدابێت، لە کەنداوەوە تا عێراق و سوریا و تورکیا. ، بۆیە ئەم وردەكارییانە هەر بڕیارێک بۆ شەڕکردن دەگۆڕن بۆ قومارێکی ستراتیژی کە کاردانەوەکانی کۆنترۆڵ ناکرێت، بە تایبەت لە ژینگەیەکی ناوچەییدا کە بە هاوپەیمانی ناسک و ڕکابەریی تێکەڵاو تێر بوە.

 مەترسی چوارەم: لەبەریەكهەڵوەشانى عەرەب.. نائارامیی حەتمی دوای یەکەمین موشەک

كێشەكە لەوەدایە مەسەلەکە لەنێوان واشنتۆن و تاران دا ناوەستێت، بەڵكو ئەمریكا ترسی لەوە هەیە هەر ڕوبەڕوبونەوەیەکی ئاشکرا ببێتە هۆی نائارامیی لەناو دەوڵەتە عەرەبییە هاوپەیمانەکانیدا، کە لە ئێستاوە بەدەست بێ توانایى سیاسی و سەربازییەوە دەناڵێنن.

 شەڕی ئێرە لەسەر سنور نابێت؛ لەوانەیە ئەمجارە گروپە توندڕەوەکان تەنانەت له دەروازە ئابورییەکانیشەوە دزە بكەنە ناو پایتەختەکانەوە، ئەمەش سەقامگیریی ناوچەیی دەکاتە قوربانی سەرەکی هەر پەرەسەندنێکی ڕاستەوخۆ.

 شەڕی دەرونی.. چەکی جێگرەوەی ئەمریکایە لەجیاتى بۆردومان

لە بەرامبەر ئەم سنوردارکردنانەدا، ئیدارەی ئەمریکا پەنا بۆ ئامرازەکانی فشاری ناڕاستەوخۆ دەبات: میدیا، دزەپێکردن، شەڕی دەرونی و زیادەڕەویکردن لە توانا سەربازییەکان. ئەم تاکتیکە بە ئامانجی لێى پاڵنانی تارانە بەرەو ملكەچبون بەبێ ئەوەی یەک تەقە بکات، بەتایبەتی لە بابەتی ئەتۆمی و موشەکیدا، بەڵام تاران پابەندە بە هێڵە سورەکانییەوە و ئەگەر دۆخەکە زیاتر پەرەبسێنێت هەڕەشەی سەپاندنی "کۆت و بەندی ئابوری پێچەوانە" دەکات؛ بەبێ ئەوەی پەنا بۆ لێدانى سەربازیى ببرێت.

 مەودای شلۆق... کاتێک ئەمریکا حیساب بۆ زیانەکان دەكات نەک هێز

لە بەرامبەر ئەم سیناریۆیەدا، شەڕ دەبێتە بڕیارێکی دواخراو، واتا تەنها بژاردەیەکی میدیایی، نەک بژاردەیەکی واقیعی، چونكە ئەمریکا درک بەوە دەکات کە نرخی لێدان لە دژی ئێران تەنیا وەڵامێکی سەربازی نییە، بەڵکو تێکدانی هاوپەیمانییە ناوچەییەکان و ئیفلیجی ئابوریی و پەرەسەندنی ڕوبەڕوبونەوەکەیە بۆ کایەی کۆنترۆڵنەکراو، بۆیە ئەو گرژییەی ئێستا، هەرچەندە بگاتە چڕترین حاڵەت، بەڵام لە چوارچێوەی خولگەی فشاری سیاسیدا دەمێنێتەوە نەک بەشداریکردنی سەربازیی، مەگەر یاساکانی یارییەکە لەناکاو بگۆڕدرێن و مەحاڵەکان ببنە مومکین.

 

  • هۆكارى هێرشنەكردنە سەر ئێران لەلایەن ئەمریكاوە ئاشكرادەبێت

  • گرێبەستەكانى هەرێم لە ئەمریكا؛ قەیرانى دارایى قوڵتر دەكاتەوە

  • ئیرادە وردەكاریى ئەلیكترۆنیكردنى پارەدان لەعێراق ئاشكرادەكات

  • حكومەتى هەرێم كلیلی بازاڕى خانوبەرە وندەكات

  • ترەمپ بۆ نەتانیاهۆ "دۆخەکە ئاڵۆز مەکە دانوستانەکان بەباشی بەرێوە دەچن"

  • عێراق.. نەبونى چاودێريى و یاساى بودجە؛ دەوڵەت ئیفلیج دەکات

  • ئیرادە داتا و زانیارى گرنگ سەبارەت بە ئابوریى عێراق دەخاتەڕو

  • نەبونى متمانە لە یاساى هەڵبژاردنەكانى عێراق دا درێژەدەكێشێت

  • ئیرادە ئامارى پێنچ ساڵى رابردوى خۆكوشتن لەهەرێم بڵاودەكاتەوە

سەرەکی