بەغدا لە چاوەڕێی زریانێكى توڕەتردایە لە دژى ئێران

پوختە

بژاردەی ڕوخاندنی ڕژێمی ئێران، بۆ لەمەودوا تەنها سیناریۆیەک نییە کە لە پشت پەردەوە باسی لێوە بکرێت یان شیکارییەکی ئەکادیمیی گۆشەگیر نییە، بەڵکو بۆتە ئەگەرێکی واقیعی لەسەر مێزى گفتوگۆى نێوان ئەمریكاو ئیسرائیل، لە کاتێکدا ئاماژە سیاسى و سەربازییەكان خێراتر بۆ مەبەستى هێنانەدى ئامانجەكانى واشنتۆن و تەلئەبیب دەردەكەون و ڕەنگە ئەمریکاش ئەمجارە بۆ پاڵنانی بەرەو قۆناغێکی یەکلاکەرەوەتر لە ڕوبەڕوبونەوەی تاران دا؛ كەمتەرخەمیى نەكات.

کاردانەوەی گەورە کە لە ئاسۆی نزیکدا

حسێن ئەلئەسعەد، لێکۆڵەری کاروباری هەرێمى و نێودەوڵەتیی، لە لێدوانێكى دا بۆ كەناڵەكانى راگەیاندن هەمو ئەو ئەگەرانەى پشتڕاستکردەوەو هۆشداریدا لە کاردانەوەی گەورە کە لە ئاسۆی نزیکدا ڕودەدات، کە ڕەنگە نەک تەنها ئێران بەڵکو هەمو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە عێراقیشەوە وێران بکات.

ڕوبەڕوبونەوەکە دوادەخرێت نەک هەڵبوەشێتەوە

ئەلئەسعەد، لەدرێژەى لێدوانەكەیدا ئەوەى رونكردەوە كە هەمو داتا و پێوەرەکان ئاماژە بەوە دەکەن شەڕی نێوان ئێران و ئیسرائیل کۆتایی نەهاتوە، بەڵکو زیاتر بە ئاگربەستێک بە نێوەندگیریی زلهێزە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان وەستاوە، لە چەند ڕۆژی داهاتودا دوبارە دەستپێدەکاتەوە، و ڕەنگە دڕندەتر بێت لەو شەڕە (١٢) رۆژەى کە تێپەڕی.

ئەم خوێندنەوەیە بۆ زریانێكى ترى توڕەیى لە دژى ئێران لە نێوان بێدەنگییەکی ڕێژەیی لە هێڵەکانی پێشەوەدایە، بەڵام بێدەنگییەکی پڕ لە خۆکۆکردنەوە و ئامادەکاریی، لە ئارامییەکى پێش زریانەکە دەچێت، چاوەڕێی تەقینەوەیەکی نوێ دەکات کە کارتەکانی ناوچەکە دەگۆڕێت.

 پێداگریی تاران و وەڵامێکی توندڕەوتر

ئەلئەسعەد، لە هۆشدارییەکی سەرسوڕهێنەردا دەشڵێت: ڕەتکردنەوەی ڕژێمی ئێران بۆ تەسلیمبون بە شەڕو گوشارەکانی ئەمریکا، ڕەنگە پاڵ بە ئیسرائیل و تەنانەت ئەمریکاوە بنێت کە کار بۆ ڕوخاندنی ڕژێمەکە بکەن. هەمو ئەم پێشهاتانە کاردانەوەی جیددی و بەرچاویان بۆ ناوچەکە و نەخشەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەبێت؛ کە ئیسرائیل هەوڵدەدات بەپێی کارنامەی خۆی دایبڕێژێتەوەو بەدڵنیاییشەوە عێراق لە هەمو ئەم گۆڕانکارییە گەورانەدا بێبەری نابێت.

پرۆژەى روخانى تەواوى ئێران

ئەم سیگناڵە مەترسیدارە دەرگا بەڕوی ئەو گریمانەیەدا دەکاتەوە کە ڕەنگە هێرشەکان لە لێدانی ناوخۆییەوە بگۆڕدرێن بۆ پڕۆژەیەکی ڕوخاندنی سیاسیی تەواو، خاڵێک کە لەم دواییانەدا لە ڕاپۆرتەکانی ڕۆژئاوادا سەبارەت بە هەڵسەنگاندنەوەی مامەڵەکان لەگەڵ تاراندا ئاماژەی پێکراوە، نەک تەنها وەک نەیارێکی ئەتۆمی، بەڵکو وەک ڕژێمێک کە دەبێت تێکبدرێت.

عێراق لە چاوی گەردەلولەکەدایەو ترسی پڕۆژەکەش زۆرە

بە وتەی ئەو لێکۆڵەرەى کاروباری هەرێمى و نێودەوڵەتیی، عێراق بێبەری نابێت لەم هەڵکشانە، چونکە ڕوخان یان لاوازبونی ڕژێمی ئێران ڕەنگە هاوسەنگی سیاسی و ئەمنی لە بەغدا تێک بدات و کاریگەریی لەسەر گروپە چەکدارە هاوپەیمانەکان بکات و ڕۆڵی ناوچەیی لە چوارچێوەی عێراقدا بە شێوەیەکی بێ وێنە دابەش بکاتەوە.

لە سەردەمێکدا کە عێراق هەوڵی چەسپاندنی سیاسی و ئابوریی دەدات، لەوانەیە خۆی لە ناوەڕاستی بومەلەرزەیەکی ستراتیژیدا ببینێتەوە کە ناتوانێت پایەكانى خۆی پێڕابگیرێت، و ئەگەر شەڕە سنوردارەکە بگۆڕێت بۆ پڕۆژەیەکی ناوچەیی فراوانتر بۆ دوبارە کێشانەوەی سنوری کاریگەرییەکان، ئەوا عێراق یەكەمین بەركەوتەى ئەو زریانە دەبێت كە پێدەچێت سەرلەنوێ پێویست بە داڕشتنەوەى سیاسەتێكى ترى حكومەتى بەغدا بكات لە پرسە نێودەوڵەتییەكان دا بەتایبەتى دور لە حكومەتێكى زۆرینەى شیعە دەسەڵات.