ماکرۆن سەردانى بەغدا دەکات

ئیرادە میدیا

وا بڕیارە لە هەفتەى داهاتوو ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا سەردانێکی فەرمی بۆ عێراق ئەنجام بدات سەرۆک وەزیرانی عێراقیش دەلێت سەردانەکەی ماکرۆن بۆ بەغدا گرنگ دەبێت.

بڕیارە ڕۆژی چوارشەممە، 17ی ئەیلوولی 2025، ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا، بە سەرۆکایەتی شاندێکی باڵای سیاسی، ئابوری و سەربازی بگاتە بەغدای پایتەختی عێراق.

 بەپێی زانیارییەکان، ئامانجی سەرەکی سەردانەکە بەشداریکردنە لە کۆنفرانسی بەغدا بۆ هاریکاری و هاوبەشی و پتەوکردنی پەیوەندییە دووقۆڵییەکان، بەتایبەت لە بواری وزە و کەرتی سەربازیدا.

بەپێی راگەیەندراوێكی نوسینگەكەی، ئەمڕۆ شەممە، محەمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرانی عێراق پەیوەندییەكی تەلەفۆنی لە ئیمانوێل ماكرۆن، سەرۆكی فەرەنساوەو پێگەیشتوەو تێیدا تاوتوێی چەند پرسێكیان كردوە، لەوانە پەیوەندییە دوقۆڵییەكانی نێوان هەردو وڵات و بەهێزكردنی هاوبەشی و هەماهەنگی لە تەواوی بوارەكانداو هەرەوەها گفتوگۆشیان لەبارەی ئەو پرسانەی ناوچەكەو جیهانەوە كردوە كە جێی بایەخی هەردولان.

سودانی لە پەیوەندییە تەلەفۆنییەكەدا باسی لە هەوڵەكانی حكومەتەكەی كردوە لەبارەی بانگهێشتكردن بۆ بەستنی كۆنگرەیەكی هەرێم لە بەغدا بۆ تاوتوێكردنی پرسەكانی ناوچەكەو جەختیشی لە گرنگی سەردانە چاوەڕوانكراوەكەی ماكرۆن بۆ بەغدا كردۆتەوە و پێزانینی عێراقی بۆ هەڵویستی فەرەنسا لەبارەی دۆزی فەلەستین دەربڕیوە.

سەرۆك وەزیرانی عێراق جەختیشی كردۆتەوە كە عێراق سەرنجی لە پەرەپێدانی ئابورییە بە گێڕانی رۆڵێكی بونیادنەر لە ناوچەكەو هۆشداریشی داوە لە مەترسییەكانی هەڵایسانی شەڕێكی نوێ لە ناوچەكە و جەختی كردۆتەوە كە بەغدا ئامادەیە بۆ كاركردن لەگەڵ فەرەنساو تەواوی هاوبەشەكانی لەنێویاندا ئێران ئەمریكا بۆ خۆبەدورگرتن لە شەڕێكی نوێ و عێراقیش هەر هەنگاوێكی پێویست دەگرێتە بەر بۆ بەرژوەندی خۆی و بە ئامانجی رێگری لە شەڕ لەڕێگەی گفتوگۆی بونیادنەرانە لەسەر بنەمای یاسا نێودەوڵەتییەكان.

لای خۆیشییەوە ماكرۆن جەختی لەوە كردۆتەوە كە فەرەنسا شانازی بە قوڵی پەیوەندییە ستراتیژییەكانی نێوان هەردو وڵاتەوە دەكات و خواستی خۆیشی بۆ بەردەوامی پشتیوانیكردنی عێراق دەربڕیوەو هیواشی خواستوە سەردانە چاوەڕوانكردنەوەكەی بۆ بەغدا ئامانجەكانی بەدیبهێنێت.

کۆنفرانسی بەغدا چییە؟

کۆنفرانسی بەغدا بۆ هاریکاری و هاوبەشی دەستپێشخەرییەکی دیپلۆماسییە کە ئامانجی کەمکردنەوەی گرژییەکان و بنیاتنانی پردی پەیوەندییە لەنێوان وڵاتانی ناوچەکەدا. یەکەمین خولی کۆنفرانسەکە لە ئابی 2021 لە بەغدا بەڕێوەچوو و دووەم خولیشی لە کانوونی یەکەمی 2022 لە ئوردن بەسترا.

ئامانجە سەرەکییەکانی کۆنفرانسەکە بریتین لە:

پشتیوانیکردن لە سەروەریی عێراق

دوورخستنەوەی عێراق لە ململانێ هەرێمی و نێودەوڵەتییەکان.

گفتوگۆی ڕاستەوخۆ

کۆکردنەوەی ڕکابەرە هەرێمییەکان (وەک ئێران و سعوودیە) لەسەر یەک مێزی گفتوگۆ.

هاوکاریی ئابوری و ئەمنی

تاوتوێکردنی پرۆژەی هاوبەش لە بوارەکانی وزە، ئاو، ژێرخانی ئابووری و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر.

فەرەنسا، بە سەرۆکایەتیی ماکرۆن، ڕۆڵێکی سەرەکیی هەبووە لە دامەزراندن و پشتیوانیکردنی ئەم کۆنفرانسەدا و بە هاوبەشێکی ستراتیژیی عێراق لەم بوارەدا دادەنرێت.

ڕێککەوتنەکانی وزە و چەک

پەیوەندییەکانی فەرەنسا و عێراق لە بواری وزەدا مێژوویەکی دێرینی هەیە. کۆمپانیای (تۆ تاڵ ئینێرجیز) ی فەرەنسی یەکێکە لە گەورەترین وەبەرهێنەکان لە کەرتی نەوت و گازی عێراقدا. چاوەڕوان دەکرێت لەم سەردانەدا ڕێککەوتنی نوێ بۆ پەرەپێدانی کێڵگە نەوتییەکان و پرۆژەکانی وزەی پاک واژۆ بکرێت.

فەرەنسا یەکێکە لەو وڵاتانەی کە چەک و تەقەمەنی بە سوپای عێراق دەفرۆشێت. لە ساڵانی ڕابردوودا، عێراق گرێبەستی بۆ کڕینی فڕۆکەی جەنگیی ڕا فاڵ و سیستەمی بەرگریی ئاسمانی لە فەرەنسا واژۆ کردووە. پێشبینی دەکرێت گفتوگۆکان لەسەر پتەوکردنی تواناکانی سوپای عێراق بەردەوامییان هەبێت.

سەردانەکەی ماکرۆن لە کاتێکدایە کە ناوچەکە بە دۆخێکی هەستیاردا تێ دەپەڕێت و عێراق هەڵدەدات ڕۆڵی نێوانگیری لەنێوان لایەنە ناکۆکەکاندا ببینێت، ئەمەش گرنگیی ستراتیژیی کۆنفرانسی بەغدا زیاتر دەکات.