هەرێم توڕەیە لە ئاشکرانەکردنی ئەنجامدەرانی هێرشە درۆنییەكان

پوختە

پاش ئەوەى تەنها لە مانگى تەمموزى رابردودا هەرێمى كوردستان 20 هێرشى درۆنى بەخۆیەوە بینى و حكومەتى هەرێمیش هەمو زانیارییەكى تەواوى سەبارەت بە ناوى كارەكتەرو گروپ و لایەنەكانى پشت هێرشە درۆنییەكانى دا بە قاسم ئەعرەجى ڕاوێژكاری ئاسایشی نیشتمانیی عێراق و تا ئێستاش هیچ كاردانەوەیەك بەرانبەر ئەو كەس و گروپانە نەكراوە، ئەم هەڵوێستە پڕ لە بێدەنگییەى بەغدا توڕەیى لێدەكەوێتەوە.

ئایا بەغدا بێ توانایە لە دەستنیشانكردنى هێرشبەرەكان؟

حسێن ئەلئەسعەد توێژەری کاروباری ستراتیژیی لە لێدوانێكى دا بۆ میدیا ناوخۆییەكان، هۆشداریی دا لە کاردانەوەکانی بەردەوامبونی هێرشە درۆنییەكانى سەر هەرێم و وتیشى: حكومەتى بەغدا بێ توانایە لە لە دەستنیشانکردنی تاوانباران یان گرتنەبەری ڕێوشوێنی ڕێگریکردن لە دژیان.

ئەلئەسعەد لەو لێدوانەى دا ئاماژەى بەوەشدا كە دوبارەکردنەوەی بەئامانجگرتنی هەرێمی کوردستان بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بەبێ ئەوەی ئەنجامی لێکۆڵینەوە ڕونەکان ڕابگەیەنێت، نیگەرانییەکی جیددی لەبارەی توانای دەوڵەت بۆ پاراستنی ئاسمانی وڵاتەکەی دروست دەکات، بەتایبەتی لە ناوچەکانی هەرێمى كوردستان.

ئایا ناونەهێنانى ئەو كەس و گروپانە تەنها حزمەت بە میلیشیاكان دەكات؟

ئەو توێژەرەی کاروباری ستراتیژیی رونیشیكردەوە، نەبونی لێپرسینەوە و دەستنیشاننەکردنی تاوانباران نەک تەنها خزمەت بە بەرژەوەندی ئەو لایەنانە دەکات كە میلیشیان، بەڵکو هۆکارێکە بۆ هاندانی دوبارەبونەوەی پێشێلکارییەکان، ئەمەش متمانەی هاوڵاتییان بە دامەزراوەکانی دەوڵەتی فیدراڵی تێکدەدات و هەڕەشەی دروستکردنی بۆشایی ئەمنی دەکات؛ کە دەتوانرێت لەلایەن گروپە ناوخۆیی و دەرەکییەکانەوە بقۆزرێتەوە بۆ سەپاندنی ئەجێنداکانیان بە زەبرى هێز.

 تا چەندە گرنگە دەزگاى نێودەوڵەتى پسپۆڕ بێنە ناو لێكۆڵینەوەكان؟

 ئەلئەسعەد جەختی لە پێویستیی دەرئەنجامى لێکۆڵینەوە شەفافەکان کردەوە کە گرنگە دەزگا نێودەوڵەتییەکانی پسپۆڕ لە بواری فڕۆکەوانی و کۆنتڕۆڵکردنی هاتوچۆی ئاسمانیی تێدابێت، "ئەگەر پێویست بکات"، ئەوەشى خستەڕو کە ئاسایشی هەرێمی کوردستان بەشێکی دانەبڕاوە لە ئاسایشی عێراق، هەروەها هەر شکستێک لەم بابەتەدا کاریگەریی ستراتیژیی جیددی دەبێت لەسەر ئاستی نیشتمانی.

لە چەند هەفتەی ڕابردودا هەرێمی کوردستان شایەتی پەرەسەندنی ژمارەیەك هێرشى فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بو، کە شوێنە جیاجیاکان لە سەرتاسەری هەرێم كرانە ئامانج، لەوانە ناوچە مەدەنییەکان و کێڵگە نەوتی و گازییەکان و هەندێك دامەزراوەى ئەمنى، هاوكات، سەرەڕای چەندین جار ئیدانەکردنی فەرمی لەلایەن حکومەتی هەرێم و فیدراڵییەوە، بەڵام زۆرجار لێکۆڵینەوەکان لەسەر ئەم هێرشانە کۆتایی دێت بەبێ ئەوەی ئەنجامێکی ڕون ڕابگەیەنرێت، ئەمەش پرسیار لەسەر توانای عێراق دەوروژێنێت بۆ کۆنترۆڵکردنی ئاسمانی وڵاتەکەی و دەستنیشانکردنی لایەنە پەیوەندیدارەکان، كە كۆى ئەو روداوانەش دەكەوێتە نێو ژینگەیەکی ئاڵۆزی ناوچەیی و تێكەڵبونى  بەرفراوانی ئەمنی و هەواڵگریى.

لەلایەكى ترەوە، هەندێک لایەنی سیاسی، کوتلە چەکدارەکانی دەرەوەی کۆنترۆڵی دەوڵەت، یان حزبە پاشكۆكانى ئێران بەوە تۆمەتبار دەکەن کە لە پشت ئەم هێرشانەوەن، هەندێکی تریش جەخت لەوە دەکەنەوە کە بێدەنگی فەرمی لەم پرسەدا دەکرێت وەک جۆرێک لە هاوبەشی یان ناکارامەیی لێکبدرێتەوە.