ئیرادە زانیاری سەرنجڕاكێش لەسەر فازڵ بەڕاك بڵاودەكاتەوە

فازڵ بەڕاك حسێن ئەلناسرى، کە هەر بە فازڵ بەڕاك ناسرابو، لە ساڵی ١٩٤٢ لە شاری تکریت لەدایکبوە و سەر بە هۆزی ئەلبو ناسرە، لە خێڵی ئەلبێجات. دواى تەواوكردنى خوێندن لە سامەڕڕا، لە ساڵی ١٩٥٨ پەیوەندی بە حزبی بەعسەوە کردوە، لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ گۆڤاری "ئەلف با" وتبوی: لەساڵى 1966 بۆ یەکەمجار "سەددام حوسێن"م ناسی.

ساڵى 1969 پاش ئەوەى بەڕاك هەوڵى كودەتایەكى "داود عەبدولسەلام دەركزلى" ئاشكراكرد، پۆستى هاوەڵ و راوێژكارى ئەحمەد حەسەن ئەلبەكرى وەرگرت.

دەنگۆی زۆر لەسەر لەسێدارەدانی بەرپرسی پێشوی دەزگای هەواڵگری عێراق و هاوڕێى نزیكى سەددام هەبوە، ناوبراو، كە خەڵکی تکریتە، ژمارەیەك پۆستی هەستیاری هەبوە، لەوانە بەڕێوەبەری ئاسایشی گشتی و بەڕێوەبەری هەواڵگريی، سەرەڕاى ئەوانەش بە یەکێك لە لێهاتوترین سەرکردە ئەمنییەکان دادەنرا، ئەمە جگە لەوەی توێژەرێکی ئەکادیمی بوەو و کۆمەڵێك کتێب و لێکۆڵینەوەی گرنگيشی نوسیوە، ئەگەرچى بەڕاك-یش یەكێكە لە تاوانبارەكانى بەعس و دەستى بە زۆرێك لە رۆڵەكانى گەلى كورد و عێراق سورە.

دواى دەستگیركردنيشى لەسەرەتاى نەوەدەكانى سەدەى رابردو، نزیكەى دو ساڵ لە دەستبەسەریدا بو، لەو دوساڵەشدا هەمو جۆرەکانی ئەشکەنجەی جەستەیی و دەرونی بەشێوەیەكى ترسناك چەشت، لەلایەكى ترەوە سەددام، بەمەبەست و وەك بوغزاندنێك بۆ سەرپەرشتیكردنى ئەشكەنجەدانەكەى كەسێكى دانا كە پێشتر سەربازێكى دەزگاى هەواڵگری بوەو ئەوكاتەى بەڕاك سەرۆكى دەزگاكە بو ئەو سەربازە وەك خزمەتكارى ناوبراو كاریدەكرد.

لە کۆتایی ماوەی دەستبەسەرکردنەکەیدا بەهۆى ئەشكەنجەى توندەوە بە تەواوى ئیفلیج بو، لەگەڵ ئەوەشدا لە کۆتایی ساڵدا سزای لەسێدارەدانەکەی بەسەردا سەپێندرا.

کاتێک شەڕی گەردەلولی بیابان لە سەرەتای ساڵی ١٩٩١ دەستیپێکرد، فازڵ بەڕاك هەوڵیدا لە بەغداوە بچێتە شوێنێکی دیکەی دەرەوەی بەغدا، لەوكاتەدا دەچێتە لای دۆستێکی کوردى خۆى کە لە بواری بازرگانی و بەڵێندەرایەتیدا كاریدەكرد و لەگەڵ دەسەڵاتدارانی حکومەتدا هاوکاربو، فازڵ ویستى ئەو دۆستە کارئاسانی بۆ بکات بۆ ئەوەی بەشێوەیەکی کاتی گەشت بکات بۆ ناوچەكانى باکوری عێراق تا شەڕەکە کۆتایی دێت، بەڵام هاوڕێ کوردەکەی ترسی ئەوەی هەبو یارمەتی بدات و داوای لێبوردنی کرد کە ناتوانێت خواستەکەی بەدیبهێنێت، باوەڕێکیش لە نێو بنەماڵەی "بەڕاك"دا هەیە، کە ئەم هاوڕێیە ئەو کەسە بو کە حکومەتی ئاگادار کردۆتەوە لە نیازی ناوبراو بۆ جێهێشتنی بەغدا، ئەمەش وایکرد سەددام لە هاوینی ساڵی ١٩٩١ بانگهێشتی بکات و بەتوندیش سەرزەنشتى كرد.

بە وتەی یەکێك لە كەسە نزیكەكانى بەڕاك، ناوبراو پێشتر خێزانەکەی ئاگادار كردبۆوە کە چارەنوسی لە هەر کاتژمێرێکدا مەترسی لەسەرە، لەبەرئەوە هەرچى موڵك و ماڵ و پارەى هەبو لەسەر خێزان و منداڵەكانى تاپۆى كرد، بەو باوەڕەی کە لە ئەگەری بەرکەوتنی حاڵەتێکی لەناکاودا، ئەوان لە سزا و ئەشكەنجەدا سەلامەت دەبن.

لە کۆتایی مانگی ئەیلولی ساڵی ١٩٩١دا، بەڕاك دەستگیرکرا و بردیانە بینای حاكمییەى موخابەرات لە شەقامی ٥٢، ئەو بینایەى كە پێشتر خۆى دروستیكردبو. دواى لێكۆڵینەوە دو تۆمەتی لەسەر تۆمارکرا، یەکەمیان؛ سیاسی و دوەمیش ئەمنی بو، تۆمەتە سیاسییەكە ئەوەبو گوایا ناوبراو سیخوڕی بۆ ئەڵمانیای رۆژهەڵات و یەکێتی سۆڤیەت كردوە، تۆمەتە ئەمنییەكەش ئەوەبو كە دەسەڵات و پۆستى خۆى بەكارهێناوە بۆ دەوڵەمەندبون، بەڵام هەمو تۆمەتەكان دروستكراو بون و زڕبراكانى سەددام دەستیان لە پیلانى كوشتنەكەیدا هەبو.

دواى لەسێدارەدانى لەلایەن بەعسەوە، بەرزان تكریتى زڕبراى سەددام، ژنەكەى "بەڕاك"ى لەخۆى مارەكرد، كە ئەم رەفتارەى تكریتى بوە مایەى توڕەبونێكى زۆرى سەددام.