لەدزینى زەیتونى كوردستانه‌وه‌ بۆ كۆشكى سه‌رۆكایه‌تى سوریا

ناوەندی هەواڵ

محەمەد جاسم به‌نازناوی ئەبو عەمشە، سەرۆکی گروپى چه‌كدارى (سوڵتان سلێمان شا) یان (عەمشەت)ە کە لەباکوری شاری حەلەب چالاکن‌و بەمنداڵە خراپەکەی تورکیا ناسراوە.

لەکاتی وتاری سەرکەوتن‌و دەستبەکاربونی ئەحمەد شەرع وەک سەرۆکی سوریا، دیارترین سەرکردەی ئەو گروپه‌ چەکدارانەی سوریا بوو کە تاوانی دژ بەگەلی سوریا ئەنجامدا.

ئەبو عەمشە ناسراوە به‌كه‌سه‌ مریشک‌و زەیتون دزه‌كه‌ى كوردستان
لەعەفرین‌و سه‌رێكانى له‌ڕۆژئاواى كوردستان.

بەپاڵپشتی تورکیا ئه‌بو عه‌مشه‌ گروپێکی چەکداریى بۆ دامه‌زرێندرا بۆ شه‌ڕكردن له‌گه‌ڵ سوپای سوریا لەسەردەمی ڕژێمی بەشار ئەسەد له‌لایه‌ك‌و شه‌ڕڤانانى كورد له‌ڕۆژئاواى كوردستان له‌لایه‌كى تره‌وه‌.

ئەبو عەمشە، فەرماندەی گروپى چه‌كداریى سوڵتان سلێمان شا یان (عەمشەت)ەو یەکێکە لەدیارترین گروپه‌ چەکدارەکانی باکوری سوریا، كه‌ مێژویەکی مشتومڕاوی هەیە لەپێشێلکارییە سەربازییەکان‌و تێوەگلانی لەشەڕی سوریادا.

لەم ڕاپۆرتەدا چیرۆکی ژیانی محەمەد جاسم‌و گۆڕینی لەشۆفێری تراکتۆرەوە بۆ سەرۆکی گروپى چەکدارو ئەو تۆمەتانەی کە ئاراستەی کراوە سەبارەت بەپێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ باسده‌كه‌ین.

ئێستا ئه‌بو عه‌مشه‌ ته‌مه‌نى 40 ساڵه‌، ساڵی 1985 لەشارۆچکەی عەمرین لەنزیک شاری ئەلسوقەیلەبییە لەلادێکانی باکوری ڕۆژئاوای حەما لەدایکبوە، بەڕەچەڵەک تورکمانی سوریایەو پێش هەڵگیرسانی شۆڕشی سوریا، ژیانێکی سادە ژیاوە.

بەر لەشۆڕشى سوریاو ڕۆژئاواى كوردستان، لەناوچە گوندنشینەکانى سنوره‌كه‌ى خۆى، وەک شۆفێری تراکتۆر کاریکردوەو هیچ په‌یوه‌ندییه‌كى بەسیاسەت‌و کاروباری سەربازییه‌وه‌ نه‌بوه‌، لەگەڵ دەستپێکردنی شۆڕشی سوریا لەساڵی 2011، ئه‌بو عه‌مشه‌ لەکەسێکی ئاساییەوە گۆڕا بۆ سەرکردەیەکی دیاری سەربازیی.

لەگەڵ هەڵگیرسانی شۆڕش، جاسم لەکۆتاییەکانی ساڵی 2011 لەلادێکانی حەما، گروپێكى به‌ناوى (لیواى هێڵى ئاگر)ی دامەزراند، ئەو گروپه‌ بەشێکبوو لەسوپای ئازادی سوریا.

گروپه‌ چه‌كداره‌كه‌ى جاسم، لەڕێگەی ئەفسەرێکی لادراوی ڕژێمی سوریاوە بەناوی ماهر ئەلنەعیمی پشتیوانییەکی بەرچاوی لەلایەن هۆزەکانی سعودیەوە وەرگرت، دواتر جاسم‌و گروپه‌كه‌ى ڕویانكرده‌ شارۆچکەی حەزەرین لەلادێکانی باشوری ئیدلب‌و بەشداریی شەڕەکانی دژ بەهێزەکانی ڕژێمی سوریای دەکرد.

ساڵی 2015 گروپه‌كه‌ى جاسم ڕوبه‌ڕوى فشاری به‌ره‌ى نوسرە (كه‌ دواتر بوه‌ ده‌سته‌ى ته‌حریر شام) بوه‌وه‌، ئەمەش وایکرد جاسم‌و چەکدارەکانی بەرەو تورکیا ڕابكه‌ن.

كاتێك گه‌یشته‌ توركیا، له‌لایه‌ن سوپاى ئه‌و وڵاته‌وه‌، مەشقی سەربازییان پێكراو لەساڵی 2016 گروپه‌كه‌ى جاسم، ناوه‌كه‌ى له‌(لیواى هێڵى ئاگر)ه‌وه‌ بۆ (لیوای سوڵتان سلێمان شا) گۆڕدرا، ناوه‌كه‌ش له‌لایه‌ن توركیاوه‌ دیاریكراو به‌فه‌رمیش بوه‌ بەشێک لەسوپای نیشتمانی سوریا کە ئەنەرە پاڵپشتیی ده‌كردن.

ڕاپۆرته‌ هه‌واڵگرییه‌كانى ئه‌مریكاو هه‌سه‌ده‌ باس له‌وه‌ده‌كه‌ن، بەدرێژایی ژیانی سەربازیی، ناوی محەمەد جاسم تێكه‌ڵبوه‌ بەچەندین پێشێلکارییەوە، بۆ نمونه‌ لەساڵی 2018دا، له‌لایه‌ن ئیسرا یوسف خه‌لیل هاوسه‌رى ئه‌ندامێكى لیواى سوڵتان موراده‌وه‌ تۆمه‌تباركرا به‌وه‌ى هه‌وڵیداوه‌ ده‌ستدرێژیى سێكسى بكاته‌سه‌ر به‌زه‌برى ده‌مانچه‌ ناچار به‌وكاره‌ى كردوه‌.

هه‌روه‌ك باسى له‌وه‌شكردوه‌، جاسم یان ئه‌بو عه‌مشه‌ هەڕەشەی کوشتنی خێزانەکەی کردوە ئەگەربێت‌و ئه‌و پرسه‌ ئاشکرابکات، هه‌ر ئەمەش بوەتە هۆی لەبارچونی منداڵەکەی، سەرەڕای ڕەتکردنەوەی ئەو تۆمەتانە، ئیسرا دوای ڕوداوەکە دیارنەماو بەڵگەکانیش ئەوە دەردەخەن کە جاسم ڕۆڵی هەبوە لەدیارنەمانی ئه‌و ژنه‌دا.

هه‌روه‌ك ڕاپۆرتى ڕێكخراوه‌ مرۆییه‌كانیش ئاماژه‌یان به‌دیارترین پێشێلکارییەکانی گروپى چه‌كداریى سوڵتان سلێمان شا كردوه‌ به‌تایبه‌ت لەشاری عەفرین کە لەساڵی 2018دا لەچوارچێوەی ئۆپەراسیۆنی لقی زەیتون لەلایەن گروپه‌ چه‌كداره‌ ئۆپۆزسیۆنەکانی سەر بەتورکیاوە ئه‌وشاره‌ داگیركرا.

ڕێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی چەندین پێشێلکاریی دژی خەڵکی مەدەنی تۆماركردوه‌ له‌چوارچێوه‌ى تاوانى گروپه‌كه‌ى ئه‌بو عه‌مشه‌ دژى خه‌ڵكى سڤیلى ئه‌وشاره‌.

له‌لایه‌كى دیكه‌شه‌وه‌ ڕوانگەی سوری بۆ مافەکانی مرۆڤ ئاماژەی بەوەکردوە، گروپه‌كه‌ى جاسم، دانیشتوانی بەشێک لەگوندەکانی عەفرینی ناچارکردوە کە بەرهەمی زەیتونەکانیان زیادبكه‌ن‌و لەبەرامبەردا پشکی 30%ى كۆى به‌رهه‌مه‌كه‌ى پێبده‌ن، ئەمە جگە لەتێوەگلانی لەڕفاندن‌و زەوتکردنی خێزانە کوردەکان‌و هاوكات باجێکی دارایی گەورەشى بەسەر دانیشتوانی ناوچەکەدا سەپاندبوو کە لە700 دۆلارەوە تا هەزاران دۆلار ده‌ستى پێده‌كرد.

دواتر لیوای سوڵتان سلێمان شا بەشداریی شەڕی لیبیاى کردو سه‌ركردایه‌تیكردنى چەکدارانی سوریای وەرگرت بۆ ئەوەی شانبەشانی سوپای تورکیا شەڕبکەن لەبەرامبەر موچەیه‌كى زه‌به‌لاح کە مانگانە ده‌گه‌یشته‌ سێ هەزار دۆلار.

ئەو بەشدارییە تەنها لەگۆڕەپانی سەربازیدا سنوردار نەبوو، بەڵکو وەک هەنگاوێک بوو بۆ بەهێزکردنی پەیوەندی جاسم لەگەڵ دەسەڵاتدارانی تورکیا، به‌و هۆیه‌شه‌وه‌ تائێستاش په‌یوه‌ندییه‌كانى ئه‌نكه‌ره‌و جاسم زۆر به‌هێزه‌.

ئێستاش ئه‌بو عه‌مشه‌ یه‌كێك له‌به‌رپرسه‌ باڵاكانى حكومه‌تى سوریاو وه‌زاره‌تى به‌رگریى ئه‌و وڵاته‌یه‌ به‌سه‌رۆكایه‌تى ئه‌حمه‌د شه‌رع.